Bibliogr. s. 743-757.
Zawiera: Podziękowania. Wprowadzenie. Jak to jest robione? Efekt normatywny książki.
Zawiera: Część I. WYDZIEDZICZENIE I IMPONDERABILIA KULTUROWE.
Zawiera: Rozdział I.UKRYTE PPRZEKLEŃSTWO WYDZIEDZICZENIA Z KULTURY. Wstęp. Książka jako wyrzut sumienia. "Czytaj albo giń!". O trudności chwytania zjawiska autorytetu. O autorytarnym odrzuceniu autorytetu. Dlaczego szukać obrony dla autorytetu? Fragmenty kulturowego świadectwa w sprawie autorytetu. W miejsce czy w miejscu autorytetu?
Zawiera: Rozdział II. SPÓR O AUTORYTET JAKO BEZNADZIEJNA WALKA O IMPONDERABILIA KULTUROWE. Wstęp. O "doksycznym" fałszu obrony autorytetu: jak nie bronić "autorytetu" Jana Pawła II oraz znaczenia intelektualistów. Błędy logiki i psychologii ataku na zjawisko autorytetu - dwa typowe przykłady uchybienia. Współmyślenie z Frankiem Furedim przeciw dominacji filisterstwa myślowego. W stronę ontologii wdzięczności przeciw pretensjonalności - ujęcie Gabriela Marcela. Jak się przedrzeć do kontaktu z historią: przypadek Giorgio Agambena pod wpływem Waltera Benjamina i problemu Geniuszu. Troska o duchowość jako warunek odzyskania Europy - Jan Patočka i dziedzictwo filozofii dla kultury i edukacji: o nowy autorytet Sokratesa i filozofii.
Zawiera: Część II. PRELIMINARIA, ZDRADY I MASKI.
Zawiera: Rozdział III. PRZEKROJE, PRZECHADZKI, PRZYPADKI, PROBLEMY: PRÓBA PRZEGLĄDU HISTORYCZNYCH ŚWIADECTW, TROPÓW I INSPIRACJI. wstęp. O świadectwie Jerzego Stempowskiego. Niewdzięczne rysowanie mapy - przypadek Stefana Morawskiego. Marii Ossowskiej podejście do normatywności autorytetu: między aksjologiczną chłonnością i obojętnością. Autorytet historyka w obliczu historycznej (nie)doli uznania: Jerzy W. Borejsza o Henryku Wereszyckim i o przykładzie Adama Mickiewicza. Autorytet przeszłości między wiarą, wiedzą oraz duchowo wyzwalającą i zakorzeniającą erudycją - z inspiracji historycznymi badaniami i rozważaniami Krzysztofa Pomiana wokół napięć wiara - rozum oraz procesu koniecznej "dezintegracji kartezjanizmu".
Zawiera: Rozdział IV. SPORY O SYTUACJĘ AUTORYTETU DUCHOWOŚCI WOBEC PIĘCIU POSTACI "ZDRADY KLERKÓW" - JULIEN BENDA I POKŁOSIE JEGO DIAGNOZY. Wstęp. Intelektualiści pomiędzy kulturą i polityką i kontekst polskiej "zdrady klerków" w ujęciu Jerzego Szackiego. Przejawy "zdrady klerków" jako patologie postaw autorytetów według Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Pierwsza zdrada klerków: rasa, zdrada i naród - pragmatyczna służba interesom doraźnym. Druga zdrada klerków: porządek, ewolucja świata, zaangażowanie. Trzecia zdrada klerków - uwiedzenie postmodernizmem, poprawność polityczna, relatywizm: intelektualiści w narcystycznym duchu nieodpowiedzialności spektaklu młodości. Czwarta zdrada klerków - przeciętność, formalizm proceduralny, rynek usług konsumenckich, w trosce o globalność, masowość i równorzędność. Zakończenie: piąta zdrada klerków - wertykalny najazd ofiar wydziedziczenia z kultury, sankcjonujących pozór, cynizm i wygodę kosztem instytucji kultury, której służba miała być ich powinnością.
Zawiera: Rozdział V. "UBU KRÓL" JAKO UNIWERSALNE LUSTRO PRAWDY. O ŚWIECIE BEZ AUTORYTETÓW. Wstęp. W stronę pozapolitycznego myślenia o dokonaniu Alfreda Jarry'ego. Teksty o teatrze u Jarry'ego jako preteksty dla pedagogiki. Zamiast zakończenia.
Zawiera: Część III. HISTORIE FILOZOFICZNE.
Zawiera: Rozdział VI. MIĘDZY REDUKCJĄ I REHABILITACJĄ. PROBLEM FILOZOFII ANALITYCZNEJ Z AUTORYTETEM JAKO KATEGORIĄ BADAWCZĄ I PRAKTYCZNĄ. Wstęp. Problematyczność autorytetu (z) historii filozofii w samej filozofii. Martha Nussbaum jako przykład wąskiej stereotypizacji autorytetu i tradycji. Analiza Richarda B. Brandta jako próba redukcji obecności autorytetu w etyce. Kapitał sugestii między rezonansem, magią i kompensacją - autorytet w kontekście analitycznego dyskursu filozofii prawa Czesława Znamierowskiego.
Zawiera: Rozdział VII. W POSZUKIWANIU AUTORYTETU JAKO ŹRÓDŁA I PARTNERA WIELKOŚCI DUCHA: PRZYPADEK HEGLA. Wstęp. Autorytet w porządku uczoności i nauczania. Czy odrzucenie "zewnętrznego autorytetu" znosi problem autorytetu? Przypadek odniesień do wiedzy i wiary. Dwie pułapki w historyczno-genetycznym traktowaniu autorytetu. Stosunek Hegla do "wielkich" i ich autorytetu. Spór Hegla z oświeceniem i światem wywyższającego się martwego ducha. Autorytet i dzieło - kwestia mechanizmu znikania i oszustwa. Autorytet między śladem obiektywności w obliczu obłudy i etycznością. O perypetiach recepcji autorytetu Hegla. Zakończenie.
Zawiera: Rozdział VIII. MYŚLICIEL ISTOTNY JAKO PARADOKSALNE WYZWANIE DLA AUTORYTETU I INNE KOMPLIKACJE U MARTINA HEIDEGGERA. Wstęp. Paradoksy myśliciela istotnego. Martin Heidegger i stosunek do techniki jako model stosunku do autorytetu oraz ograniczenia i paradoksy tej analogii.
Zawiera: Rozdział IX. MIĘDZY ONIEŚMIELAJĄCYM SŁOWEM WŁADCZYM A OŚMIELAJĄCĄ MYŚLĄ ZNACZĄCĄ: AUTORYTET WEDŁUG UJĘCIA KARLA JASPERSA. Wstęp. Znaczące piętna współczesności. Pułapki autorytetu nauki, techniki i Zachodu oraz wyzwanie autorytetu w historii. Próba konfrontacji z autorytetem Jaspersa. O symetrii i synergii wolności i prawdziwego autorytetu. Autorytet w obliczu "wiary filozoficznej" w kontekście "objawienia": o historyczności i destrukcyjności rozszczepienia autorytetu i wolności. Zakończenie.
Zawiera: Rozdział X. PRZECIW ZREDUKOWANYM POSTACIOM AUTORYTETU W "WOJNIE HERMENEUTYK": PAUL RICOEUR W OBLICZU DEPOZYTU WŁADZY. Wstęp. Autorytet jako "przedmiot gry z czasem". Socjologiczna redukcja autorytetu w polityce i teologii. Autorytet między piedestałem, świadectwem i patosem. Autorytet jako źródło długu wdzięczności i zobowiązania oraz szans służących rozwojowi do ciągłego odzyskiwania w historii myśli. Autorytet i jego gubienie w edukacji uniwersyteckiej. Autorytet w perspektywach: pionowej i poziomej. Powrót do autorytetu dzieł kultury jako ciągle ułomny powrót do siebie.
Zawiera: Część IV. NAUKI SPOŁECZNE I HISTORIA INSTYTUCJI.
Zawiera: Rozdział XI. Autorytet i Kościół: między diakonią i hierarchią. W walce o źródłową tradycję i tożsamość chrześcijaństwa (konteksty polski i reformacji). Wstęp. Paradoksy historycznego autorytetu Kościoła w Polsce z perspektywy badań Janusza Tazbira. Jana Kracika ogląd pułapek w walce o autorytet Kościoła. Historyczne odsłony i uwarunkowania autorytetu Kościoła w Polsce w ujęciu Bohdana Cywińskiego: zabór rosyjski. Rysy na autorytecie Kościoła i próby jego obrony: Holokaust, pedofilia. Hans Küng i jego krytycyzm reformacyjny w obrębie katolicyzmu - teologiczny problem autorytetu przeciw dominującym teologom. Thomasa Mertona wizja kierownictwa duchowego. Zamiast zakończenia.
Zawiera: Rozdział XII. AUTORYTET MARKSA W KONTEKŚCIE EKONOMII PEDAGOGICZNEJ: DWOISTOŚĆ WARTOŚCI I UŻYTECZNOŚCI. Z INSPIRACJI "KAPITAŁEM" PRZECIW PATOLOGIOM URZĘDOWYCH/OBIEGOWYCH POSTACI MARKSIZMU. Wstęp. O fenomenie autorytetu samego Marksa według Schumpetera i innych. Wartość pracy przez pracę wartości jako metamorfozę i dwoistość wiedzy jako towaru w procesie cyrkulacji edukacyjnej. Problem dwoistości pracy w kontekście pedagogicznym. Konsekwencje dla obecności autorytetu w pracy pedagogicznej.
Zawiera: Rozdział XIII. AUTORYTETY W HISTORII SOCJOLOGII (ZAŁOŻYCIELE, POKOLENIE PRZEŁOMU WIEKU I OSTATNI WIELCY). Wstęp. Autorytet w socjologii między mistrzem szkoły i klasykiem dyscypliny: uściślenia Jerzego Szackiego i problem degradacji tradycji. Autorytet w pułapkach ruchliwości i nieruchliwości społecznej u Sorokina. Raymond Aron. Postawy badawcze, wzory autorytetu i zaangażowania. Pierrre Bourdieu. O instrumentalnym funkcjonowaniu autorytetu w analizie strukturalnej walki o dystynkcję z wykorzystaniem blefu. Ralf Dahrendorf. O groźbie autorytaryzmu bez autorytetu oraz o potrzebie podstawowego impulsu ze struktury autorytetu: o pęknięciu establishementu i elitarności. Piotr Sztompka. Autorytet zamiast przemocy jako trudniejszy proces oddziaływania niż akty jego destrukcji. Zakończenie.
Zawiera: Część V. O HISTORIACH AUTORYTETU W LITERATURZE.
Zawiera: Rozdział XIV. ZMAGANIA WITKACEGO Z GROŹBĄ DUCHOWEJ "AUTOKASTRACJI". Autorytety z misją "najlepszych łbów ludzkości" w publicznej przestrzeni oszustwa antyintelektualizmu i scjentyzmu. Wstęp. Brak wewnętrznego kontaktu z wielkością jako autokastracja. O celowości i niemożliwości traktowania Witkacego na serio. Pułapka ekstrapolacji autorytetu nauki i imponowania laikom. Autorytet jako "łeb", który zaryzykował samobójczo pracę z "jadowitym" problemem. Kwestie nauczania twórczości i wielkości w sztuce w obliczu "rażącego przeskoku" ku perwersji artystycznej. Zakończenie.
Zawiera: Rozdział XV. AUTORYTET W KONTEKŚCIE INTYMNEJ POTRZEBY I WARTOŚCI HIERARCHII W KULTURZE ORAZ WOBEC ZAGROŻEŃ ZRYTUALIZOWANYM POZOREM - przypadek Czesława Miłosza. Wstęp. Autorytet religii w szkole w rękach Ubu króla i inne wzory szkolne. O wartości poezji w świecie obalania hierarchii albo o dramatycznej i subtelnej obronie hierarchii w kulturze. Autorytet i styl intelektualisty według Miłosza. Magia i mistyfikacja autorytetu w świecie "zniewolonego umysłu" i "reakcji". Zamiast zakończenia.
Zawiera: Rozdział XVI. AUTORYTETY POLSKIEJ LITERATURY WSPÓŁCZESNEJ. PRÓBKI I PRZYMIARKI. Wstęp. Jarosław Marek Rymkiewicz i pryzmat przypadku Słowackiego O (po)wadze i dramaturgii rozmowy z Wielkimi Duchami kultury i wzajemnym dźwiganiu się w górę w wampirycznym zespoleniu. Sławomir Mrożek: o przekleństwie półinteligencji, przemilczeń i nadużyć establishmentu i niedostatku "problematyczności osobistej" i innych pułapkach. Jerzy Pilch o fikcji autorytetu krytyki literackiej i teatralnej: w pułapkach nadmiaru powagi i ignoranckiej pochwały. W stronę trzech radykalizmów krytyki w kulturze. Gustaw Herling-Grudziński. Trzy postawy wobec autorytetów i dwa typy zdrady klerków jako patologie postaw autorytetów. Stanisław Barańczak. Przeciw "etyce Autorytetu": czego autorytet dać nie może bez autorytaryzmu (poezja w świecie troski o "pragnienie myślenia").
Zawiera: Rozdział XVII. STEFAN CHWIN - PRZECIW PUŁAPKOM NIEUCZCIWOŚCI UWZNIOŚLENIA I WYKLUCZENIA AUTORYTETU JAKO ŻYCIODAJNEGO ŹRÓDŁA MIERZENIA SIĘ Z WIELKOŚCIĄ. Wstęp. Autorytet albo Nikt. Od zobowiązującej Normy do wyzwania osobowego odniesienia. Wielkość w kulturze jako wyzwanie. Czy naród potrzebuje autorytetów? W obronie Miłosza jako nauczyciela i wychowawcy. Autorytet kultury wymaga podniesienia znaczenia szkoły. Zamiast zakończenia. O kolonizacji i karnawalizacji symboliczności jako niezdolności do dialogu.
Zawiera: Część VI. EDUKACJA I PEDAGOGIKA: PROWOKACJE.
Zawiera: Rozdział XVIII. ODSŁONY SKRÓTÓW MYŚLOWYCH WCZEŚNIEJSZYCH PRZYMIAREK DO PROBLEMU AUTORYTETU. Wstęp. Autorytet nauczyciela i zdolni uczniowie. O potrzebie autorytetu. Uczeń zdolny, czyli...? Dwadzieścia zabobonów. Zasada sześciu A. Strażnik braku. Zakończenie. Próba podsumowania. Autorytet w dziesięciu tezach: intymna relacja wdzięczności kulturowej i prawdziwego długu spłacanego duchowo. Złoty róg w czarnym kolorze. Z profesorem Lechem Witkowskim, autorem rozprawy: "Wyzwania autorytetu...", Książki Roku 2009, rozmawia Anna Raczyńska. Jaki autorytet?
Zawiera: Rozdział XIX. AUTORYTET W KRĘGU ZABOBONÓW. TRZYDZIEŚCI PIĘĆ PODRĘCZNIKOWYCH I OBIEGOWYCH PRZEKŁAMAŃ W SPRAIE POJMOWANIA AUTORYTETU. Wstęp. Autorytet prowadzi naturalnie do autorytaryzmu. Autorytet musi być autorytatywny. Autorytet jest zbędny, bo nie potrzeba go w uzasadnieniach, a nawet im szkodzi. Autorytet najlepiej jest afirmowany i reprezentowany przez uznających go i świadczących o nim. Autorytet musi być możliwie szeroko uznany i obecny. Autorytet pokrywa się z popularnością. Autorytet oznacza sytuację i przejawia się w sprawowaniu władzy. Autorytet oznacza zwierzchność. Autorytet sprowadza się do prestiżu i respektu. Autorytet przejawia się przez naśladowanie. Autorytet stanowi wzór albo wzorzec gotowy do podjęcia. Autorytet wymaga ślepego posłuszeństwa i zasługuje na nie. Autorytet w swojej pełni musi być niepodważalny. Autorytet jest tym większy, im bardziej niepodważalny. Autorytet wyklucza potrzebę dyskutowania z nim. Autorytet oznacza wartościową dobrowolność uznania. Autorytet oznacza wyższość racji i pewność jej słuszności. Autorytet oznacza nieskazitelność i pomnikowość. Autorytet oznacza naturalną uległość wobec niego. Autorytet, zagrażając niezależności, wymaga całkowitego odrzucenia. Autorytet jest naturalnie (silnie) normatywny. Autorytet zaprzecza autonomii sądzenia. Autorytet funkcjonuje tylko na poziomie konwencjonalnym. Autorytet jest potrzebny tylko niedojrzałości i ją utrwala. Autorytet musi oznaczać relację wertykalną, a nie horyzontalną. Autorytet zwykle ma wartość jedynie w pojedynkę lub w harmonii. Autorytety znikają, upadają albo są odrzucone jako niepotrzebne rozwojowo. Autorytety dojrzale traktowane są po prostu odrzucane. Autorytety nieuznane są same sobie winne. Autorytety naturalnie mogą się zakorzeniać w edukacji szkolnej. Autorytety kulturowo najlepiej funkcjonują na uczelniach wyższych. Autorytety są szkodliwe i zbędne. Autorytety przeszkadzają w rozwoju duchowym i narzucają własną wizję oraz wolę. Autorytety młodzieży bada się, pytając o jej deklaracje. Autorytety wskazane są wiarygodnym punktem znaczącego oparcia. Autorytetem można zostawać, usilnie nad tym pracując. Autorytet w kulturze i edukacji jest tym samym co autorytet w sferze politycznej i społecznej. Autorytet ma tyle samo argumentów za sobą co przeciw sobie. Zamiast zakończenia: między autorytetem i "autorytem". Posłowie. Poszukiwanie nowego profilu autorytetu dla pedagogiki.
Zawiera: Zakończenie. Na nowe otwarcie. Co dalej?
Zawiera: Bibliografia. Indeks nazwisk.
