(Pedagogika Wobec Współczesności)
Symbol UKD:
37.018(075.8)
Bibliogr. s. 474-498. Indeks.
Zawiera: "Teoria/-e wychowania" - geneza, okoliczności i uwarunkowania ich powstawania ; Od umiejętności praktycznych i sztuki wychowania do teorii i nauki o wychowaniu ; Etapy formowania się teorii o wychowaniu oraz jej poziomy ; Od teorii potocznych do teorii naukowej ; Teoria i wiedza naukowa w pedagogice jako suma różnych poziomów refleksji ; Teoria wychowania jako teoria naukowa i metateoria ; Modele i koncepcje a teorie wychowania.
Zawiera: Zadania i funkcje teorii wychowania ; Celowość i zadania teorii wychowania w kontekście jej teoretyczności i praktyczności ; Rola i funkcje teorii wychowania ; Relacja między teorią a praktyką w myśleniu i działalności wychowawczej.
Zawiera: "Dobra teoria" i jej charakterystyka ; Wychowanie jako teoria i praktyka a problem ważności i wiarygodności badań naukowych ; Antropologiczny charakter poznawczy wysiłku człowieka w zakresie badań teorii wychowania ; O potrzebie humanistycznego zorientowania teorii wychowania.
Zawiera: Teoria wychowania a inne dyscypliny pedagogiczne ; Teoria wychowania w kontekście współczesnych ujęć nauki i poznania naukowego ; Trudności z rozumieniem pojęcia nauka ; Problem statusu teorii wychowania jako dyscypliny wiedzy (i ogólnie pedagogiki jako nauki) w kontekście ogólnego status questionis w naukach ; Miejsce teorii wychowania wśród innych dyscyplin pedagogicznych ; Teoria wychowania a światopogląd, retoryka i ideologia ; Teoria wychowania jako dyscyplina antropologiczna.
Zawiera: Teoria wychowania a dyscypliny podstawowe i dyscypliny pedagogiczne ; Teoria wychowania a dyscypliny podstawowe jako jej naukowe źródła ; Teoria wychowania a biologia (biologia wychowania) ; Teoria wychowania a psychologia (psychologia rozwoju człowieka i psychologia wychowawcza) ; Teoria wychowania a socjologia (socjologia wychowania) ; Filozoficzne oblicze teorii wychowania (filozofia stosowana i filozofia wychowania) ; Teoria wychowania w dialogu z teologią (teologią wychowania) ; Teoria wychowania a inne dyscypliny pedagogiczne.
Zawiera: Pedagogika i jej subdyscypliny ; Teoria wychowania a pedagogika ogólna, a dydaktyka, a pedagogika społeczna, a pedagogika kultury, wielokulturowości i religii.
Zawiera: Charakterystyka teorii wychowania, jej odmian i specyfiki ; Okoliczności powstawania i rozwoju teorii wychowania ; Rodzaje teorii naukowych i teorii wychowania ; Praktyczny wymiar teorii wychowania a jej utylitaryzm i pragmatyzm ; Charakterystyka teorii wychowania jako dyscypliny praktycznej ; Epistemologia praktyki a współczesne tendencje.
Zawiera: Metodologiczne problemy teorii wychowania ; Wyznaczenie obszaru i zdefiniowanie przedmiotu badań teorii wychowania ; Obszary badań i analizowane problemy u wybranych teoretyków wychowania ; Zakres, specyfika i wyodrębnianie przedmiotu badań w głównych okresach rozwoju teorii wychowania ; Przedmiot badań a specyfika rzeczywistości wychowania ; Wzajemne relacje i zależności między przedmiotem i metodą badań.
Zawiera: Metodologia badań teorii wychowania ; Podstawowe zarzuty dotyczące metodologii badań w teorii wychowania ; Główne orientacje badawcze w teorii wychowania: tradycyjna, fenomenologiczna, scjentystyczna, antymetodologiczna.
Zawiera: Kryzys metodologicznej tożsamości teorii wychowania a postępujący rozwój jej metodologicznej świadomości ; Propozycja "radykalnej, krytycznej zmiany statusu poznawczego" teorii wychowania ; Propozycje nowych kryteriów i metod oraz zasad badań ; Ku zorientowanej na człowieka metodologii badań teorii wychowania.
Zawiera: O nowe podejście w metodologii badań teorii wychowania: odzyskiwanie wychowania, badania teorii wychowania a współpraca z zespołem nauk o wychowaniu, nowe propozycje i modele podejść badaczy rzeczywistości wychowania.
Zawiera: Teoretyczne i koncepcyjne ujęcia wychowania ; Fenomen wychowania ; Ujęcia wychowania podkreslające jego związek z życiem ; Podstawow problemy związane z definiowaniem wychowania ; Terminologiczne i etymologiczne problemy dotyczące rozumienia wychowania ; Rozwój języka teorii wychowania na przykładzie historii pojęć formacja i wychowania ; Wychowanie jako działalność na rzecz formacji.
Zawiera: Rozumienie wychowania i jego definicje ; Zakresy znaczeniowe pojęcia wychowanie: szerokie, wąskie i najwęższe rozumienie wychowania ; Definicje wychowania ze względu na jego charakter, znaczenie i funkcje w życiu człowieka ; Interakcyjne, relacyjne i antropologiczne definicje wychowania ; O bytowy wymiar teorii rzeczywistości wychowania ; O integralne ujęcie wychowania.
Zawiera: Wychowanie a inne pojęcia pedagogiczne i pokrewne rodzaje działalności ; Wychowanie o profilu intelektualno-indywidualnym w nauczaniu, kształceniu, samokształcenii i edukacji ; Rodzaje procesów uczenia się i nauczania ; Różnice i wzajemne relacje między nauczaniem a wychowaniem ; Kształcenie i wykształcenie jako czynniki wywołujące zmianę w osobowości człowieka ; Wychowanie a procesy wprowadzenia człowieka w życie społeczne i świat kultury (socjalizacja, inkulturacja, edukacja) ; Edukacja jako ogół wpływów na jednostki i grupy społeczne w kontekście życia społecznego a wychowanie.
Zawiera: Wychowanie a inne oddziaływania zabezpieczajace i chroniące wychowanka: opieka, profilaktyka, prewnecja ; Alternatywne ujęcia i interpretacje wychowania ; Cechy i właściwości alternatywnego myślenia o wychowaniu ; Odmiany myślenia alternatywnego o wychowaniu ; Wychowanie alternatywne a wychowanie jako pomoc w emancypacji.
Zawiera: Współczesne teorie i koncepcje wychowania ; Typologia konecpcyjnych podejść do wychowania ; Wybrane teorie i koncepcje wychowania ; Rozumiec rzeczywistość wychowania: humanistyczne (hermeneutyczne) koncepcje wychowania ; Wyjaśniać rzeczywistość wychowania: empiryczne koncepcje wychowania ; Normatywność w rzeczywistości wychowania: normatywne koncepcje wychowania ; Krytyczne koncepcje wychowania ; Strukturalistyczne i poststrukturalistyczne koncepcje wychowania ; Konstruować rzeczywistość wychowania: systemowe i konstruktywistyczne koncepcje wychowania ; Propozycja refleksyjnej teorii wychowania (Dietera Lenzena).
Zawiera: Ku interakcyjnej i otwartej koncepcji wychowania - próba charakterystyki ; Geneza i główne etapy rozwoju realistycznej koncepcji i teorii wychowania ; Podwójna dialektyka istnienia żywego - źródłęm procesu włąsnego stawania się i wychowania ; Oddziaływania zewnętrzne ; Realistyczne ujęcia wychowania i wychowalności człowieka ; Personalistyczne ujęcia wychowania i wychowalności ; Podstawowe cechy teoretycznych ujęć wychowania personalistycznego i otwartego ; Wychowanie i przekaz wartości w otwartej teorii (koncepcji) wychowania ; Uniwersalizm i uniwersalność wychowania ; Uwarunkowania skuteczności wychowania.
Zawiera: Struktura procesu wychowawczego ; Próby nakreślenia struktury procesu wychowawczego: podstawowe pojęcia, ramy i elementy konstytutywne wychowania ; Podstawowe podmiotowe akty wychowawczego działania ; Wychowanek - podmiot - osoba jako podstawowa przyczyna wychowania w ujęciu personalistycznym ; Podmiotowość faktu "być wychowankiem" ; Wychowanek jako aktywny protagonista własnego wychowania ; Wychowawca - podmiotowa przyczyna wychowania ; Sytuacja wychowawcza - jako założona, obiektywna i przedmiotowa rzeczywistość oraz podłoże wychowania.
Zawiera: Zewnętrzne i wewnętrzne oraz osobowe uwarunkowania odpowiedzialności i skuteczności wychowania ; Moment decydowania i wychowawczego działania ; Moment pedagogiczny oddziaływania wychowawczego ; Aktywność wychowanka i wychowawcy na rzecz wyzwalania, nabywania autonomii i tożsamości.
Zawiera: Aksjologiczne i teleologiczne problemy teorii wychowania ; Aksjologia i teleologia w teorii wychowania ; Problemy z okreslaniem celów i zadań wychowania w teoriach wychowania ; Podstawowe zagrożenia dla problematyki wartości i celów w teorii wychowania ; Metodologiczne przyczyny kryzysu aksjologii w teorii wychowania ; Zagrożenie ze strony pozytywistycznej koncepcji nauki i naukowości (z pozycji nauk przyrodniczych, humanistycznych) ; Zagrożenie indyferentyzmu (pochodna kryzysu samego człowieka) ; Kryzys współczesnej filozofii wartości ; Zwrot ku interdyscyplinarnej normatywności w badaniach teoretyków wychowania: analizowanie i formułowanie celów wychowania, krytyka celów wychowania.
Zawiera: Cele i ideały wychowania: ich rodzaje, źródła i funkcje ; Wyjaśnienia terminologiczne ; Zasady i normy wychowania ; Klasyfikacje oraz zasady ustanawiania i wyprowadzania celów wychowania - taksonomie i operacjonalizacja celów wychowania ; Źródła celów wychowania ; Funkcje celów wychowania, ideałów oraz wzorów osobowych w wychowaniu i nauczaniu.
Zawiera: Wartości i cele w pracy wychowawczej - pedagogia wartości ; Antropologiczne, społeczne, kulturowe i religijne podstawy wartości i celów wychowania ; Aktualne wartości i cele wychowania - ich zmienność i stałość oraz wywoływane przez nie postawy ; Propozycja wartości aktualnych i ważnych w wychowaniu według Wolfganga Brezinki ; Orędzie Jana Pawła II o wartościach społęcznych, aktualnych i waznych w wychowaniu ; Strategie wychowania do wartości - pedagogia wartości i celów ; Ścisła zalezność między wartościami a wychowaniem ; Doświadczenie wartości i wartosciowania w konkretnej pracy z innymi i dla drugich wramach wychowania wyobraźni miłosierdzia.
Zawiera: Dziedziny wychowania ; Wychowanie fizyczne i zdrowotne ; Wychowanie umysłowe jako wychowanie intelektualnego aspektu osoby ; Wychowanie moralne jako kształcenie charakteru ; Kształcenie moralnej postawy człowieka.
Zawiera: Wychowanie estetyczne ; Sztuka w procesie nauczania i wychowania ("wychowanie przez sztukę") ; Cele i wartości "wychowania przez sztukę" ; Znaczenie sztuki sakralnej dla pracy wychowawczej i dla integralnego rozwoju osoby ludzkiej ; "Wychowanie przez sztukę" drogąrealizacji integralnego i integracyjnego wychowania człowieka ; Wychowawcze znaczenie i kształtujący wymiar sztuk teatralnych.
Zawiera: Wychowanie społeczne, państwowe i polityczne a kierunek wychowania społecznego, państwowego i narodowego ; Wychowanie do działalności politycznej (w ujęciu Guardiniego): istota polityki i działalności politycznej, wartości życia i wychowania państwowego ; Wychowanie i samowychowanie do życia w państwie - Państwo w nas ; Kształtowanie postay politycznej ; Wychowanie polityczne a szkoła.
Zawiera: Wychowanie religijne i chrześcijańskie ; Cele i ich namiastki w wychowaniu religijnym ; Wychowanie religijne a proces osiągania dojrzałości.
Zawiera: Metodyczne aspekty wychowania: metody, formy, techniki i środki wychowania ; Metoda i metodyka wychowania: pojęcie, grupy metod wychowania - typologia, zasady klasyfikowania metod wychowania ; Strategie i technologia pracy pracy wychowawczej ; Formy i techniki pracy wychowawczej ; Środki wychowawcze: wyjaśnienie pojęcia środek wychowawczy, uwarunkowania stosowania środków wychowawczych i kryteria ich doboru ; Najczęściej stosowane środki wychowawcze.
